Czym są badania FPI?

utworzone przez | cze 18, 2025 | Aktualności | 0 komentarzy

W firmie Ento Tech stawiamy na jakość, bezpieczeństwo i precyzję – dlatego wśród naszych usług znajduje się badanie FPI (Fluorescent Penetrant Inspection), czyli fluorescencyjna metoda penetracyjna, zaliczana do technik badań nieniszczących (NDT).

Na czym polega badanie FPI?

Badanie FPI służy do wykrywania niewidocznych gołym okiem nieciągłości powierzchniowych, takich jak pęknięcia, porowatości, nieszczelności czy zawalcowania. Proces ten wykorzystuje specjalny barwny lub fluorescencyjny penetrant, który wnika w defekty na powierzchni materiału. Po usunięciu nadmiaru penetranta i nałożeniu wywoływacza, ewentualne nieciągłości stają się widoczne pod światłem UV.

Jak przebiega badanie FPI?

Badanie rozpoczyna się od dokładnego oczyszczenia powierzchni badanego elementu. Usuwa się wszelkie zanieczyszczenia, oleje, tlenki i inne substancje, które mogłyby zakłócić wnikanie penetrantu w ewentualne nieciągłości. Następnie na czystą powierzchnię nanoszony jest penetrant fluorescencyjny – ciecz o intensywnym kolorze i właściwościach luminescencyjnych. Preparat ten pozostaje na powierzchni przez określony czas, tzw. czas penetracji, umożliwiając mu wniknięcie w najmniejsze pęknięcia czy porowatości.

Po upływie wymaganego czasu nadmiar penetrantu zostaje delikatnie usunięty z powierzchni, przy czym szczególną uwagę zwraca się na to, by nie wypłukać go z wnętrza wad. Kolejnym krokiem jest nałożenie wywoływacza, który działa jak „papier fotograficzny” – wyciąga pozostały w pęknięciach penetrant na powierzchnię, tworząc kontrastowe wskazania.

Ostatecznie badany element oglądany jest w ciemnym pomieszczeniu przy użyciu promieniowania UV. Dzięki właściwościom fluorescencyjnym penetranta, ewentualne defekty powierzchniowe świecą intensywnie na tle ciemnej powierzchni, co umożliwia ich precyzyjną lokalizację i ocenę.

Jakie zastosowanie mają badania FPI?

Badania FPI mają szerokie zastosowanie w kontroli jakości materiałów metalowych (głównie metali nieporowatych jak stal, aluminium, tytan), w których wymagana jest najwyższa dokładność. Stosuje się je do inspekcji elementów silników, kadłubów samolotów, rur, zaworów, zbiorników ciśnieniowych czy komponentów spawanych i odlewanych. Dzięki wysokiej czułości metody FPI możliwe jest wykrycie nawet bardzo drobnych pęknięć, które mogłyby w przyszłości prowadzić do awarii lub katastrofy technicznej.

W branży lotniczej badania FPI są jedną z podstawowych metod kontroli jakości elementów strukturalnych. Wykonuje się je na:

  • łopatkach turbin silników odrzutowych,
  • elementach podwozi,
  • kadłubach i skrzydłach samolotów,
  • połączeniach nitowanych oraz spawanych.

Każda mikroskopijna nieciągłość może z czasem przekształcić się w pęknięcie zmęczeniowe, dlatego kontrola FPI jest niezbędna na etapie produkcji i w trakcie regularnych przeglądów technicznych (maintenance).

Również w produkcji maszyn rolniczych, górniczych i budowlanych metoda ta pomaga w wykrywaniu defektów mogących prowadzić do szybkiego zużycia części lub poważnych awarii.